Tentoonstelling
Toen Jean Monnet in 1945 terugkwam van de Verenigde Staten, kocht hij samen met zijn gezin een oude boerderij in Houjarray, in het departement Yvelines. Hij ging in het gebouw wonen zonder ook maar de tijd te hebben om het te renoveren. In deze eenvoudige omgeving zou Monnet ruim dertig jaar lang wonen en werken. Zijn vrouw, Silvia, wijdde zich aan de schilderkunst.
In Houjarray dacht Monnet vaak na over de toekomst van Europa en de Europese instellingen. In 1950 bedacht hij hier het project dat twee jaar later tot de oprichting van de EGKS zou leiden. Wanneer hij niet in het buitenland was, kwamen vrienden en buitenlandse ambtenaren naar Houjarray om zijn advies of mening over het laatste nieuws te vragen. Beroemde bezoekers waren bijvoorbeeld voormalig president van de VS Dwight Eisenhower, Frans minister Robert Schuman, de Amerikaanse diplomaten John McCloy en George Ball, Brits bankier Eric Roll, Labourpoliticus George Brown en prins Bernhard van Nederland. Monnets trouwe medewerkers zoals Pierre Uri, Robert Marjolin en Etienne Hirsch kwamen ook regelmatig op bezoek.
Elke dag liep Monnet door het omliggende platteland en las hij het laatste nieuws voordat hij Houjarray achter zich liet om naar de Avenue Foch in Parijs te gaan. Daar had hij de kantoren van het Actiecomité voor de Verenigde Staten van Europa opgezet. Maar het was thuis bij de haard dat hij graag met journalisten en belangrijke redacteurs van de internationale pers in gesprek ging over de toekomst van Europa. Het was ook in Houjarray dat Jean Monnet zijn memoires voorbereidde, die in 1976 verschenen.
Buiten deze knusse omgeving kreeg het werk van Monnet over het hele continent veel erkenning: in 1975 ontving hij uit handen van Georges Spénale, toenmalig voorzitter van het Europees Parlement, de grote gouden medaille van het Parlement voor zijn doorslaggevende bijdrage aan de opbouw van een verenigd Europa. Houjarray speelde ook daarna nog een rol in zijn leven: in 1976 kwam Monnet hier te weten dat de Europese Raad had besloten hem tot “ereburger van Europa” te verklaren. Monnet overleed in zijn huis op 16 maart 1979. Hij werd begraven op het kleine kerkhof van Bazoches-sur-Guyonne.
Beluister de podcast
Nabij Parijs, omringd door een weelderig park, staat een mooi huis met een rieten dak en hemelsblauwe luiken. Wie zou ooit vermoeden dat de toekomst van Europa en zijn plaats op het wereldtoneel hier zijn bepaald? Toch is het zo. Dit huis was namelijk de woon- en werkplaats van een van de grondleggers van de Europese Unie: Jean Monnet.